Hereniging Antroposofie en Theosofie

 

Een Historische Gebeurtenis !

Medio oktober 2009 vond er een bijzondere bijeenkomst plaats in het internationaal Theosofisch Centrum te Naarden.

Wetenschappers uit verschillende geestelijke stromingen ontmoetten elkaar om te onderzoeken of een nieuw op te richten wetenschappelijk instituut voor spiritualiteit op enig draagvlak kan rekenen.

Initiatiefnemer was de Stichting Proklos die in 2008 met de conferentie ‘Omnipresent Mind’ het 50 jarig bestaan vierde van haar leerstoel ‘Metafysica in de geest van de theosofie’ aan de Universiteit Leiden. De leerstoel wordt bekleedt door prof. dr. H.Gerding die ook directeur is van het instituut voor parapsychologie te Utrecht ooit opgericht door Prof. Tenhaeff.

De feestelijkheden werden afgesloten met een bijeenkomst waarin zo’n dertig bij het werkveld van de leerstoel betrokkenen, vergaderden over de toekomst.

Daar is het voornemen ontstaan om een nieuw instituut op te richten dat een bredere wetenschappelijke status kan hebben.

Op de bijeenkomst waren zo’n 60 personen aanwezig, allen genodigden en veelal werkzaam in het hoger of wetenschappelijk onderwijs. Onder hen voornamelijk theosofen, antroposofen, parapsychologen, transpersoonlijke en geesteswetenschappers. Nooit eerder waren in Nederland zoveel spiritueel geïnteresseerde en wetenschappelijk geschoolde mensen bij elkaar.

Uit antroposofische kring waren aanwezig: Ignaz Andersson van de Iona–stichting, Hendrik Boswinkel, directeur van de Hogeschool voor Geesteswetenschappen en Jan Diek van Mansveld van het Lievegoed fonds.

Het doel van de bijeenkomst was om te komen tot de oprichting van een nieuw instituut, met als voorlopige naam: Institute for the Scientific Investigation of Spirituality (research, education, therapy), afgekort ISIS.

De afkorting zou al tot misverstanden kunnen leiden omdat er al een protonenversneller, een popband en een International Species Information System bestaan die dezelfde naam of afkorting gebruiken.

De Stichting Proklos wil komen tot het operationeel maken van dit instituut (organisatiestructuur, financiële armslag) waarbij zij de volgende

punten zien als onderdeel van de gezamenlijk vast te stellen doelstelling:

- Het vormen van een brug tussen wetenschap en spiritualiteit

- Het bieden van een platform (zowel virtueel als fysiek) voor spiritueel geïnteresseerden.

- Niet gebonden aan religie, of welke maatschappelijke organisatie dan ook

- Het verrichten van gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek.

- Het streven naar een plek in het wetenschappelijk onderwijs.

- Het bieden van een ‘marktplaats’ voor (1) informatie- en hulpvragen m.b.t. spiritualiteit en voor (2) onderzoeksprojecten.

Zou dit een historische gebeurtenis worden ? Slaan theosofen en antroposofen de handen weer ineen ? Bijna 100 jaar geleden ontstonden deze twee geestelijke stromingen nadat Rudolf Steiner zich afsplitste van de theosofische vereniging en de antroposofie oprichtte. Steiner was het oneens met de leiding van de theosofen, die Krishnamurti als wedergeboorte van Christus beschouwden.

Een deel van de genodigden had vooraf aangegeven dat ze wel een korte opmaat wilde geven, in de vorm van een drie minutenpresentatie. Daarin gaven ze aan wat het belang van een nieuw gezamenlijk instituut zou kunnen zijn, hoe het zou moeten heten of waar het zich mee bezig moest houden. Al snel bleek echter een grote mate van spraakverwarring of nog erger een wereld van verschil in denken en visie!

De theosofische vereniging blijkt toch voornamelijk een club van senioren te zijn en dat is ook al meteen duidelijk als je de bibliotheek in de Besant hal bezoekt. Daar staan alleen stoffige boeken van decennia geleden en nog een kaartenbakje als administratiesysteem. De tijd is hier blijven stilstaan en van een nieuwe generatie theosofen is in Nederland kennelijk geen spoor te bekennen. Dat is in de antroposofische kring wel anders. Dankzij de verschillende werkgebieden zoals onderwijs, landbouw, sociale impuls, gezondheid- en gehandicaptenzorg is de ontwikkeling van kennis en inzicht doorgegaan en ook overgedragen naar nieuwe generaties. Via de Lievegoed Stichting wordt ook een leerstoel bekostigd en op de Hogeschool Helicon (pedagogische academie) wordt ook een bachelor- en mastersprogramma (master of liberal arts)aangeboden.

Aan het einde van de middag was mij wel duidelijk geworden dat het hoge gehalte aan academische eruditie zeker geen pré is voor het starten een nieuw gemeenschappelijk initiatief.

Toch is de nieuw gevormde initiatiefgroep ervan overtuigd dat dit instituut in het voorjaar van 2010 zal worden opgericht tijdens de conferentie ‘Omnipresent Mind 2010’ op 12 juni 2010. Veel succes, maar ik denk dat er nog een lange weg te gaan is.