dinsdag 2 juni 2009

Ethiek & Wetenschap

Onderstaande tekst dateert van 1987 en was een weergave van een congres over genetische manipulatie

 
 
 
Filosofische & Ethische Dilemma's.

Dank zij het menselijke vernuft en inventiviteit/creativiteit is de mensheid erin geslaagd de natuur haar geheimen te ontfutselen en zelfs in te grijpen in de schepping. Historisch gezien kunnen we onderscheid maken naar:
- Mineraalveredeling omvat het delven van grondstoffen, deze zuiveren, veredelen, mengen en bewerken tot bruikbare materialen.. Begonnen met het ijzersmeedwerk(legenden vermelden dat deze Kunst geleerd werd van de Goden) en uiteindelijk tot het maken van allerlei "synthetische (kunst) stoffen".
Hier werd de natuur geconfronteerd met wezensvreemde stoffen waartegen de natuur niet bestand en opgewassen is. De mens in staat in te grijpen in de atoom/molecuulstructuur van stoffen.
- Plantveredeling waardoor het geleid heeft tot de mogelijkheid van permanente landbouwmethoden en later verder ontwikkeld door o.a. Lineaus met het doel rassen te kweken, te kruisen en te verbeteren om "betere" eigenschappen te krijgen. Hierbij kun je denken aan productieverhoging, resistentieverbetering en omgevingsaanpassing.
Negatieve ontwikkeling is dat het oermateriaal van planten gedurende decennia verzameld wordt door enkele grote bedrijven die daarmee een grote macht kunnen uitoefenen op de voedselvoorziening
van de mensheid. Gevolg zal zijn soortenarmoede.
- Dierveredeling ook hier geldt hetzelfde d.m.v. selectie komen tot rasverbeteringen, zuivere rassoorten en verbeterde eigenschappen en nieuwe rassen. Negatieve ontwikkelingen hormoon en metaalpreparaten die groei moeten bevorderen ten koste van de gezondheid.
- Mensveredeling ook wel aangeduid als genetische manipulatie. De ontdekking van de DNA-structuur heeft ons de sleutel tot het scheppingsgeheim gegeven. In iedere cel ligt de informatie van het hele lichaam besloten. Misschien het bewijs voor de uitspraak dat in de microkosmos ook de macrokosmos ligt besloten.
Zo bezien heeft de mens de heerschappij en de verantwoording over de schepping overgenomen. Er zijn geen natuurwetten die de mens in deze een beperking opleggen.
Het fundament van de hele natuur ligt besloten in de erfelijkheidsstructuur en DNA-code als basisbouwsteen voor de hele schepping dus zowel minerale ,planten-,dieren- en mensenrijk. Alle natuurrijken vormen een geheel.
 

Ethisch gesproken kun je niet stellen dat een ontdekking op zich een zegen of vloek voor de mensheid is. Het (on)heil hangt af van het gebruik van deze kennis, methoden en technieken. Het gebruiken, vermenigvuldigen en te gelde maken van ontdekkingen is het terrein van het economisch proces. Daar zou ethiek een voorname plaats moeten krijgen.
Het morele komt tot uiting in het doel dat we ermee willen bereiken. Wat staat ons in de weg om ons lichamelijk voertuig/instrument te verbeteren en verder te vervolmaken?
Gefaseerd zullen bij genetische manipulatie die methoden getolereerd worden die erfelijke ernstige afwijkingen/ziektes kunnen voorkomen. Dat zou nog passen binnen de door Hyppocrates opgestelde geneeskunst eed van “zieken genezen, het lijden verminderen en troost geven”.

In deze lijn zou kunstmatige bevruchting bij natuurlijke onvruchtbaarheid ook nog acceptabel zijn. Hoe zit het echter met het verbeteren van menselijke eigenschappen zoals intelligentie en persoonlijkheidsstructuur.
Daarmee komen we op vragen waarvoor de visionair A.Huxley in Brave New World al een afschrikwekkend scenario heeft uitgewerkt. Bij mineraal, plant en dier gebeurt het al. Dus waarom niet bij de mens? De vanzelfsprekendheid is het grootst bij mineraal en plant omdat daar geen sprake is van een zielenleven en dus lijden.
Dieren hebben wel gevoel ondanks dat verstoten we daartegen omwille van de mens.
Er zijn echter een aantal kanttekeningen te maken. Eenmaal ingrijpen in de natuur heeft consequenties en noopt
tot bijna voortdurend ingrijpen. Naast gewenste kunnen er ongewenste (bij)werkingen ontstaan waarbij vooral ook op langere termijn moet worden gekeken. Het leven is zo fascinerend en wonderbaarlijk door de grote
verscheidenheid aan soorten en mensen. Juist de verscheidenheid is een essentieel kenmerk. Aantasting daarvan, denk aan monoculturen bij planten en hun kwetsbaarheid, heeft grote gevolgen. Hoe hoger in het natuurrijk hoe groter de soortenrijkdom. Er zijn maar een vrij gering aantal elementen, een groter scala aan plantenfamilies, dierensoorten maar bij de mens is er sprake van maximale individualisering en dus diversiteit.
Denk daarbij ook aan gevolgen van machtsuitoefening/misbruik. Het mag niet monopoliseerbaar zijn.
- Het gaat dus ook vooral om de omvang of schaal waarop wordt ingegrepen. Grootschaligheid en eenzijdigheid zijn de grootste bedreiging voor het leven.
- Bescherming van het ecosysteem, de natuur en het leven is een groot goed waarbij je op vragen stuit waar die grenzen dan liggen. Waar ligt het begin van menswording? Bij de conceptie? Bij het begin van de levensvatbaarheid?
Al deze vragen gekoppeld aan de huidige wetenschappelijke, technische verworvenheden stellen hoge eisen aan het bewustzijn van de mens. Er klinkt een dringend appel om alert te zijn op waar men mee bezig is. Om met inachtneming van het menselijk individu grenzen te stellen. Niet wat kan, maar. wat je wil en waarom is belangrijk in het handelen.
Het bijzondere feit doet zich voor dat kennis en vermogens waarover vroeger slechts enkele individuen beschikten na lange inspanningen of spontaan, nu ter beschikking staan van de gehele mensheid.
De telefoon of de radio is een materiële manifestatie van het fenomeen telepathie(gedachteoverbrenging).
De televisie als uiterlijke tegenhanger van helderziende vermogens .
Het gebruik van (elektrische/magnetische) energie versus telekinese en paranormaal genezen.
Transport middelen versus de mogelijkheid van astraal reizen De effecten Kernenergie zijn vergelijkbaar met (de)materialisatie vermogens van hoge ingewijden als blijk van hun kosmisch bewustzijn.
 

De wegen die leiden tot deze resultaten staan diametraal tegenover elkaar. De ene is de uiterlijke materiële weg/ontwikkeling en de andere is de innerlijke/geestelijke ontwikkelingsweg.
Een belangrijk verschil is dat het gebruik in het ene geval voor iedereen mogelijk is (mits wat scholing/opleiding) terwijl bij het andere dat slechts mogelijk voor individuen als resultaat van een innerlijke scholings/inwijdingsweg.
De methoden zijn ook verschillend. In het materiële vlak wordt de natuur op de pijnbank gelegd en gefolterd om de geheimen te ontfutselen, alles wordt ontleed nadat het leven eerst is verdreven.
In het andere geval vindt het plaats met natuurlijke methoden binnen het leven en alleen door geestelijke inspanning. De richting is ook verschillend. In het ene geval tracht het stoffelijke, materiële haar wil op te leggen aan het niet- stoffelijke. In het andere geval tracht de geest de stof te verlichten en te doorlichten.
Let wel het is niet zo dat de ene weg goed en de andere slecht is. Op het geestelijke pad zijn ook voet angels, klemmen en afgronden waarin men terecht kan komen. Bezetenheid, het doorbranden van het gevoelige zenuwstelsel zijn voorbeelden daarvan.
Ook hier geldt dat men vanuit de goede motieven en goede oogmerken een bewuste, geleidelijke weg bewandeld; stap voor stap en indachtig het evolutieproces . Het gaat er veel meer om een evenwicht, een synthese en integratie te bewerkstelligen. Het geestelijke en stoffelijke in harmonie.
Het is maar al te waar dat welvaart niet per definitie leidt tot welzijn. Technische verworvenheden hebben maar in geringe mate bijgedragen tot menselijke weldaden. De radio, televisie en media die de mens bijna overvallen of overweldigen en tot slaaf maken, wilsverzwakking en uitputting veroorzaken.
Hoe groter het vermogen om informatie vast te leggen, weer te geven en te bewaren, hoe geringer de inhoud(aan onvergankelijke wijsheden) die de moeite van het bewaren waard zijn. Het transport dat mensen in staat stelt grote afstanden af te leggen heeft alleen maar geresulteerd in een nog dwangmatiger tijdsbesef i.p.v. tijdwinst.
De beschikbaarheid van energie heeft ons alleen maar afhankelijker ervan gemaakt.
Dankzij de permanente landbouwmethoden zouden we de natuur in mindere mate hoeven te gebruiken en te exploiteren. Het tegendeel is waar namelijk toenemende uitbuiting, uitputting en vervuiling.
Hoe meer besturingstechnologie hoe minder de mens in staat is de natuur in juiste banen te leiden/sturen, laat staan zijn eigen organisme .
Een hele serie paradoxen die onderwerp van bezinning kunnen zijn. Bezinning dan wel in de brede betekenis. Niet alleen rationeel, logisch overwegen maar vooral intuïtief, imaginatief verbeelden, inleven en doordringen.

 
 

Geen opmerkingen: